Zielonośląskie?

Otrzymaliśmy momentarz od jeden z czytelniczek, która zaproponowała nazwę dla naszego regionu "Zielośląskie". 
    Należy przyznać, że nazwa jak najbardziej jest prowokacyjna, gdyż odnosi się do historii przedwojennej Zielonej Góra. Otóż Zielona Góra przez długi czas była małym miasteczkiem na Śląsku. Ta część tego regionu przez długi czas znajdowała się pod panowaniem książąt głogowskich. W zasadzie granica Śląska kończy się w Świebodzinie. Wystarczy się dokładniej przyjrzeć herbom miast. Jeżeli na tarczy herbowej widnieje czarny orzeł z białą przepaską z krzyżem, to niewątpliwy znak panowania książąt głogowskich.


Zasadniczo rzecz biorąc to, co nazywamy Ziemią Lubuską jest trudne do zidentyfikowania. Wiemy, iż w IX-X wieku żyło plemię Lubuszan, które zajmowało obszar.... No właśnie niezbyt dokładnie określony przez badania archeologiczne. W każdym razie gdzieś pomiędzy Sprewą a Obrą.

Ziemia Lubuska jako region historyczny występuje dopiero za panowania księcia Bolesława Krzywoustego, który w wyniku walk z Pomorzanami inkorporuje obszar między Wartą i Notecią na północy a Pliszką (dopływem Odry) na południu, Obrą na wschodzie. W tym miejscu powstało misyjne biskupstwo lubuskie. Obszar tegoż biskupstwa w większej części znajdowało się na terenie dzisiejszych Niemiec, wraz z stolicą Lubuszem.

W okresie rozbicia dzielnicowego Ziemia Lubuska znalazła się pod panowaniem książąt śląskich. Wyszło jej to na dobre, gdyż dobry gospodarz, jakim był Henryk Brodaty sprowadzał na ten teren kolonizatorów. On zresztą przyczynił się do sprowadzenia zakonu Joannitów.

Po pierwszym najeździe tatarskim rozpadło się wielkie państwo śląskich Henryków. Pomiędzy sukcesorami wybuchła walka o panowanie. Jak wiadomo wojna wymaga środków, które można pozyskać m.in. sprzedając ziemie. Tak też uczynił ks. Bolesław Rogatka. Była to w roku 1252. Jest to ważna data, gdyż w tym roku zanikają wzmianki o Ziemi Lubuskiej.

Granice polityczne na terenie dzisiejszego województwa lubuskiego ostatecznie ukształtowały się w XVI stuleciu. Wówczas to nie było mowy o ekspansji brandenburskiej na wschód,   zakon krzyżacki zrezygnował z prób przejęcia terenów od Kostrzyna po Drezdenko, zaś polska rekonkwista zatrzymała się przed Sulęcinem.

Wówczas to tereny te wchodziły w skład trzech krain historycznych. Śląska, który sięgał aż po Świebodzin. Brandenburgii, której granice zaczynały się w Krośnie Odrzańskim, a kończyły się Choszcznie w dzisiejszym województwie zachodniopomorskim. Trzecim regionem była Wielkopolska należąca do Rzeczpospolitej. Najdalej na wschód wysunięte części tej krainy znajdowały się między wsiami Bledzew a Trzemeszno Lubuskie.

Nazwa Ziemia Lubuskie wróciła do łask dopiero po wojnie, kiedy to polska administracja przejmowała te tereny.

Początkowo ziemie od Zielonej Góry na południu, po Gorzów na północy, od Wschowy na południowym wschodzie, aż po Piłę na północnym wschodzie włączono w skład województwa poznańskiego. Aby lepiej administrować tymi rozległymi ternami, które dodatkowo podlegały innym prawom, niż stare tereny Wielkopolski, stworzono Ekspozyturę Urzędu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp.

Specyfika tereny zdecydowała o tym, iż w 1950 roku powstało nowe województwo - zielonogórskie. Zielona Góra stała się stolicą regionu, ponieważ była jednym z nielicznych miasteczek niezniszczonych przez działania wojenne lub Armię Czerwoną. Dodatkowo teren województwa został powiększony o zimie leżące na południe od Zielonej Góry, aż po Polkowice na południu. Zmiana terytorium uległa zmianie po 1975 roku, kiedy to powstały dwa województwa: zielonogórskie i gorzowskie. Wówczas to od nas odpadły Polkowice i Głogów, które i tak nijak pasowały do naszego regionu. Nowe województwa powiększyły się na wschodzie o tradycyjne ziemie wielkopolskie.

Historyczne tereny Ziemi Lubuskiej nie należały do części zasadniczej na terenie nowego województwa. Zaczynały się one tuż za Świebodzinem. Główne ośrodki miejskie na terenie historycznej Ziemi Lubuskiej to Sulęcin, Torzym i Łagów Lubuski.

Przyjęcie nazwy województwo lubuskie po ostatniej reformie administracyjnej, czy też określanie terenu tegoż województwa Ziemią Lubuską, według wielu sceptyków jest ahistoryczne. Jednak zapominają oni o tym, że po 1945 roku tworzymy tutaj nowy region, który nigdy wcześniej nie miał odpowiednika w dziejach. Ta typowo w ostatnich czasach amnezja jest spowodowana nałogową walką ze wszystkim co rodowód Polski Ludowej. Wielu twierdzi, że nazwa Ziemia Lubuska została wymyślona przez komunistów, którzy pasożytowali na niewiedzy szarych ludzi. Dla mnie taka argumentacja jest krzywdząca tysiące ludzi, którzy byli pionierami Ziem Odzyskanych, Ziemi Lubuskiej. Którzy zmuszeni przez zdradzieckie układy mocarstw zachodnich ze Stalinem przybyli tutaj zza Buga lub w poszukiwaniu lepszego jutra.

Wszyscy oni budowali lubuską administrację, przemysł i inne gałęzie ekonomiki. Oni też tworzyli podwaliny pod nowy region i pod nową tożsamość regionalną. Wobec tego wszelkie twierdzenia o niewłaściwym nazewnictwie naszego regionu trzeba traktować jako brak wiedzy na temat najnowszej historii Polski. To też zobowiązuje nas do tłumaczenia, że stare nazwy regionu są nieadekwatne do nowej, powojennej rzeczywistości historycznej i politycznej.

Komentarze